1-) Daire alırken, öncelikle daire tapusunun niteliği sorulmalı; yani kat mülkiyetli mi, kat irtifaklı mı, Toprak tapulu mu, kooperatif devirli mi ? Öncelikle buradan başlayarak araştırılmalıdır.
2-) Dairenin tapu fotokopisi alınarak önce tapu dairesinden daire üzerinde herhangi bir şerhin olup olmadığını tapudan sormak ve eğer bir şerh varsa satış esnasında veya öncesinden hemen kaldırılabilir mi ? Bunlar sorulmalı.
3-) Yine tapu fotokopisiyle birlikte dairenin bağlı bulunduğu belediye imar müdürlüğüne müracaat edilerek, bu gayrimenkulün veya bulunduğu binanın üzerinde belediye imar müdürlüğünce konmuş herhangi bir şerh olup olmadığını, bir şerh var ise kaldırılabilir mi kaldırılamaz mı onun sorulması öğrenilmesi gerekir. Ayrıca binanın projesinde gösterilen numarayla daire numarası birbirini tutuyor mu? Malesef gerek binayı yapan yap-satçı, gerekse tapu dairesi olsun; zaman zaman hatalı işlemler yaptıklarına şahit oluyoruz.
Örneğin: Binanın belediyede bulunan projesinde bu daire 7 numaraysa, tapu senedinde 10 Nolu daire olarak gösterilmiş olabiliyor. Buna çok şahit olmuş ve düzelttirmişizdir. Dikkat! düzeltilmesi de öyle kolay bir iş değildir.
4-) Bina yönetiminden, dairenin geçmişine dair bina yönetimine herhangi bir borcunun bulunup bulunmadığını ve ayrıca su, doğal gaz, elektrik ve belediyeye bina vergisinin ödenip ödenmediğinin araştırılması gerekir. Varsa borçlarını satıştan önce sahibine ödetilerek borçsuz ve temiz bir şekilde satışa gidilmesi gerekir. Aksi taktirde yeni sahibi dairenin eski borçlarından müteselsil sorumludur.
5-) Dikkat, tapu dairesine satışa gittiğinizde tapu daireleri sizi uyandırmıyor, bilgilendirmiyor, sizden sadece dairenin belediye deki asgari beyan değeri dökümünü istiyor. Satış değerini bu beyanın altında yapılmasın diyor, ekliyor: "Satışı kaçtan yapalım?" diye soruyor. Size başka da bir bilgi vermiyor.
Oysa maliye diyor ki "kardeşim ben belediyenin asgari beyan değerini tanımam, daireni kaça satıyorsan veya alıyorsan tapuya o değeri bildir ki bana da o değer üzerinden harç ödeyesin. Aksi halde ben araştırırım, emsalleriyle kıyaslarım ve bulursam bir yanlışını sana hemen de bildirmem. 5. yıla yakın geçmiş cezalarıyla birlikte katlayarak ve katmerleyerek karşına öyle bir ödeme çıkarırım ki feleğin şaşar, haberin olsun." diyor. Biz müşterilerimizi bu konuda bilgilendiriyor ve uyarıyoruz ki 5 yıl sonra maliyede başları derde girmesin. Müşterilerimiz de doğru olanı yapıyorlar.
Not:Bıyık altından gülen uyanıklara, maliyenin bu konudaki ilgili kanun tebliğinin bir okusunlar, diyoruz. :)
6-) Dairenizi aldınız ve sattınız. Hayırlı olsun. Siz sayın satıcı, paranızı güle güle kullanın. Siz sayın alıcı siz de aldığınız dairede ailenizle sevdiklerinizle güle güle oturun. Ancak yapacağınız son işlemleri de anlatalım. Tapu işlemleri bittiği gün eğer yılın son gün ise hemen ve derhal vakit kaybetmeden dairenin bağlı bulunduğu belediye hesap işlerine giderek siz, satıcı olarak dairenizi sattığınızı, sizde alıcı olarak bu daireyi aldığınızı beyan etmelisiniz. Aksi takdirde belediye her ikinize de cezalı vergi tahakkuk eder.
Not: Satışınız eğer yıl sonuna gelmiyorsa, o taktirde 3 ay içinde söz konusu işlemi yapmalısınız. Ama bence hemen yapın.
7-) Son bir uyarı: Siz sayın satıcı, eğer dairenin: Su, Elektrik, Doğal gaz aboneliği üzerinize ise bu aboneliğinizi derhal sona erdirmelisiniz. Hoş olmayan bir sürprizle karşı karşıya gelmek istemiyorsanız aboneliğinizi hemen sona erdirmelisiniz.
8-) Çok önemli bir uyarı daha: Gayrimenkul Alıcıları veya Satıcıları genelde araya emlakçı sokmadan gayrimenkul almayı veya satmayı tercih ederler. Oysa bu çok yanlış bir kültür. Mesela sayın satıcı, siz dairenizi emlakçı olmadan sattınız ve siz sayın alıcı siz de araya emlakçı sokmadan gayrimenkulü aldınız. Satıcının bir alacaklısı günün birinde çıkarak alacağını kanuni yoldan tahsil etmek üzere, satılmış olan bu daire üzerine haciz veya tedbir koyabilir. Ama bir emlakçı aracılığıyla olursa böyle bir tehlike söz konusu olamaz. Yani emlakçı işleminizi muvazaalı bir satış olmaktan kurtarmış olur.
Not: iyi bir emlakçı aracılığıyla mülk almak en doğru yoldur. Zira emlakçı sizi hem kazıklamaktan, yani gayrimenkule değerinden fazla para ödemekten, hemde yukarıdaki bir yığın uğraşı, risk ve muvazaalı olmaktan kurtarmış olur.
Saygılarımla
