Arz edelim efendim: Bu yasanın yürürlüğe girdiği 6 haziran 2008 tarihine kadar, satışlar ilgili belediyelerin belirlediği asgari rayiç bedel üzerinden, alım satım harcı ödenmek sureti ile gerçekleşmekte idi. Doğrusu da buydu.
Şimdiyse yeni yasaya göre gerçek satış üzerinden örneğin, gayrimenkul 100.000 TL ise bu değer üzerinden %1.5 alıcı ve %1.5 satıcı olmak üzere satış değerinin üzerinden toplam %3 = 3.000 TL. alım satım harcı ve ayrıca 145 TL de döner sermaye harcı oda neyse ? ödenmektedir.
Yanlış bunun neresinde mi? Yanlış şurada: Örneğin Kartal Uğur mumcu Mahallesi Özgün sitesinde x-blokta 3.katta, 3+1 bir daireyi 120.000 TL´ye satıldı. Bir süre sonra aynı sitenin aynı bloktan veya başka bir bloktan yine 3.kat veya 7.kat çok fazla fark etmez 80.000 TL´ye satıldı. Ayni sitede bu denli bariz farklar olur mu? Oluyor tabii. Çeşitli sebeplerle bal gibi oluyor.
Şimdi maliye bu iki satış arasındaki farkı gördüğünde harekete geçer mi ? geçer. Şimdi maliye neyi baz alacaktır. Herhalde bir öncekini, hatta belkide aynı dönemlerde 105.000 TL´den satılmış başka bir satışı baz alacaktır.
Sakın bunlar birer faraza, diye düşünmeyin bal gibi oluyor. Yaşadıklarımızı arz ediyoruz, yani aynı dönemlerde böyle bariz farklarla yapılan satışlara şahit olmaktayız. Gördüğünüz gibi hikaye yazmıyoruz.
Şimdi maliye neye göre hareket edecektir. Hangi satışı baz alacaktır? Biz hemen söyleyelim hangi satışı baz alacağını bilmiyoruz ama görevi gereği herhangi bir zaman genelde de yaklaşık 5. yılını doldurmasına yakın olan işlemleri takibe almaktadır.
Örneğin: Şimdi 1.000 TL vergi farkı varsa bu beş yıl sonra belki de 25.000 TL ile vatandaşın karşısına çıkacaktır. bunu şimdiden tahmin etmek için kahin olmaya gerek yok, zira yaşayarak görmekteyiz.
Bunun çözümü var mı? Tabii vardır. Örneğin şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonrada emlak rayiçlerinin belediyelerce belirlemesi en doğru çözüm olacaktır. Kaldı ki günümüzde profesyonel emlak değerlendirme büroları ve müesseseleri mevcut, belediyeler gerektiğinde bu değerlendirme kuruluşlarından da hizmet alabilir.
Böylece vatandaşta bu muğlak ve ucu açık, sakıncalı uygulamadan kurtulmuş olacak, dolayısıyla maliye ile karşı karşıya gelmemiş ve vatandaş suçlu pozisyonuna düşürülmemiş olacaktır.
Ayrıca harç oranları da hakkaniyete uygun olmalı, örneğin; yürürlükteki oranların % 50 altında bir oran uygulanırsa, vatandaşta gönül rahatlığıyla alım satım harçlarını öder ve hiçbir sıkıntıda yaşanmaz.
Naçizane düşüncemiz ve dileğimiz budur. Odalarımıza, meslek Komitelerimize ve Derneklerimize girişimde bulunmalarını bekliyoruz, ‘bize ne!´ diyemeyiz zira ucu bizlere de dokunuyor.
Deve kuşu gibi kafamızı kuma gömemeyiz.
Saygılarımızla
Aziz Kaçmaz
