Soru: Aziz bey iyi günler, yakın zamanda bir ev aldık brüt 180 m2, net 160 m2 dendi. Tapuda arsanın yüz ölçümü, 661 m2 yazıyor. Arsa payı: 20/260 görünüyor. Daire değeri 110.000 TL oysa biz daireyi 150.000 TL ye aldık. Bu evin gerçek m2 si nedir? Bir türlü hesaplayamıyorum. Tapuda kat irtifakı var sadece. Bilgilendirirseniz memnun olurum.
Pınar HnCevap:
Pınar hanım merhaba, maalesef bağımsız bölümlerin, yani konut yada işyeri tapu senetlerinde metre kareleri yazılmamaktadır. Dolayısıyla kötü niyetli satıcılar, alıcıları rahatlıkla yanıltabiliyor, kandırabiliyor !
Bunun asıl sorumlusu, Tapu Kadastro müdürlüğüdür. Çünkü bu bağımsız bölümün tapu senedini tapu dairesi tanzim ediyor. Tapu senedini tanzim etmeden önce bu bağımsız bölümün ana yapısının tasdikli projesini eline aldıktan sonra, tapu senedini kesiyor. O halde bir evin bürüt veya net metre karesinin tapu senedine yazma işi tapu dairelerine düşüyor. Bu teknik olarak pekala mümkündür ve hiç bir sakıncasıda yoktur.
Böyle bir uygulamaya, tapu kadastro mevzuatı imkan vermiyorsa, o halde bu ülkenin hükümeti var, meclisi var. Bununla ilgili yasal düzenleme istesinler değil mi ?
inanın bu yazıyı okusalar, ezberleri fena halde bozulacak, canları fena halde sıkılacaktır. Çünkü hazretler, vatandaşı saf, bilgisiz, ne yöne itersen o yöne gitsin, herşeyi kabullensin, hiç bir şeye itiraz etmesin. Vatandaş onların bilgisizliğine, cehaletine, beceriksizliğine ses çıkarmasın göz yumsun istiyorlar. Daha doğrusu vatandaşın konuşmaya, bilmeye hakkı yok diye düşünüyorlar vay zavallılar vay !
Şunu artık kafalarına iyi soksunlar ki günümüzde vatandaş onlardan daha bilgili, daha aydın ve daha beceriklidir. Bunu kafalarına iyice koysunlar ona görede görev yapsınlar. Vatandaş o daireyi alırken devlete hem alım satım vergisi veriyor, hemde tapu dairesine ayrıca döner sermaye adı altında para ödüyor. Mademki alım satım vergisi dışında vatandaştan ayrıca döner sermaye ücreti alıyorsun o halde işini iyi yapacaksın.
Bu tapu daireleri bir an evvel özelleştirilse, işler öyle kusursuz ve öyle tıkır, tıkır işlerki aynen bankalar gibi. O zaman tapu dairelerinin müdürleri emlakçı emlakçı dolaşır işlemlerinizi bize getirin biz yapalım ve döner sermaye ücreti almayalım diye de emlakçılara yalvaracaklar. İnşallah o günleri de göreceğiz...
Evim kaç metre karedir diyorsanız, bunu ancak tapu dairesinde veya belediye imar müdürlüğünde binanızın birer projesi mevcuttur. Dairenizin kaç metre brüt veya kaç metre net olduğunu ancak oradaki projesine bakarak öğrenebilirsiniz.
Yukarıda verdiğiniz bilgilerle de, dairenize kaç metre arsa payı verildiğini hesaplayabiliyoruz. Örnegin: Ana yapının arsası 661 m2 /260 x 20=50.850 m2
yani dairenizin arsa payı yaklaşık 51 m2 dir arsa payınız normaldir.
Pınar hanım, ucuz mu pahalı mı aldığınızı, yeri görmeden bir şey söylemem mümkün değil, ama direk sahibinden aldıysanız hiç şüpheniz olmasınki kesin pahalı almışsınızdır.
Deneyimli gayrimenkul yatırımcıları, bir gayrimenkul alırken daima uzman bir emlakçı aracılığı ile alırlar. Böylece hem piyasa fiyatından fazla ödememiş, hemde kamufile edilmiş kusurlardan kurtulmak için !
Çünkü çok şahit oluyoruz. Mal sahipleri emlakçıya gidiyor, gel dairemi gör bir fiyat ver satacağım diyor. Emlakçı gidip daireyi görüyor, daireniz 120.000 ile 130.000 TL arası satılabilir diyor.
Mal sahibi hayatta o paralara satmam. Yakarım yinede 180.000 TL den aşağı vermem deyip ertesi gün bakıyorsunuz, sahibinden acilen satılık daire ilanı vermiş ve alıcılarda daireyi sahibinden daha hesaplı alırım diye gidiyor piyasa değeri 120.000 TL olan daireyi sıkı bir pazarlıkla 160.000 TL'ye ve ucuza aldığını sanıyor !
Uzman bir emlakçıya vereceği 3.000 TL komisyondan kaçarken, sahibinden 30.000-40.000 TL daha pahalıya alıyor ve birde kamufile edilmiş kusurları ile almış oluyor.
Bu şuna benziyor: doktora muayene ücreti vermemek için eş dost, yada eczane kalfasının tavsiyesine göre ilaç alıp kullanmaya benziyor. Yapacak birşey yok, biz şarklıyız, herşeyi biliriz, şark kurnazıyız, kazık yemeden rahat edemeyiz :)
Aziz Kaçmaz